Artikelindex

 

De ontwikkeling van de badháw in Suriname

De badháw werd oorspronkelijk op een ingetogen wijze gezongen. Samenzang, vaak in een kring zittend, louter begeleid met het geklap van de handen. Vervolgens kwam de dhol. Immers, het was vrouwen niet gegund om op een vrolijke en expressieve wijze aan de kunsten te doen. Men mocht geen optredens verzorgen op podia en op openbare bijeenkomsten.[15] Culturele en religieuze festiviteiten gaven hen op een unieke wijze de mogelijkheid om hun culturele expressies te tonen. Dat nam niemand hen kwalijk. Immers, zij deden niet aan ‘podiumkunsten’ maar,  aan de overdracht van cultuur door bij diverse rituelen en handelingen met volkszang luister bij te zetten, hetgeen erg belangrijk werd geacht.

Volgens veel respondenten had je bijna in elke gemeenschap één of twee badháwgroepen. Sommige badháwformaties waren zo goed dat ze ook ‘uitgenodigd’ werden (sái lewe) om in andere leefgemeenschappen te komen zingen; of met de eigen groep of in gezamenlijkheid met een formatie van het dorp. Een van de eerste vrouwen die bekendheid verwierf met haar badháwformatie was Soekhradjie Mungra, de echtgenote van de bekende politicus en parlementariër Johannes Sugdew Mungra. Dat was in de jaren dertig van de vorige eeuw. Ondanks de drukte thuis, ze was moeder van 17 kinderen, maakte ze tijd vrij om met haar nári samáj op diverse festiviteiten muziek te maken. Een van de eerste vrouwen die in Nickerie actief werd met de badháw was Hafijan Pierkhan-Ishaak. Zij is de moeder van de latere bekende zanger Mohammed Sharief-Ishaak. Vanaf 1938 trad ze op met een formatie bestaande uit zowel moslim- als hindoevrouwen. Ze waren erg populair en traden bij iedereen op in de gemeenschap, ongeacht hun religie of sociale achtergrond. 

Langzaam veranderde de muzikale samenstelling van de badháws. Geleidelijk aan deden instrumenten als de majirá (kleine koperen bellen), en wat later de maracca (sambaballen), die door de vrouwen ook sekseki of chac-chac genoemd werden) hun intrede. De maracca werd gemaakt van een kalebas, gevuld met rijstkorrels of gedroogde bonen. Zo klonk de badháw wat opzwepender, waardoor mensen ook op de vrolijke melodieën konden dansen. Vandaar dat langzaam maar zeker de badháw een onderdeel werd van het Hindustaanse huwelijk. Met name op de tweede dag van het huwelijk, tijdens de bhatwán, wordt de badháw verwelkomd vlak voordat de meest belangrijke ceremonie van deze dag plaatsvindt, namelijk de láwá bhuje ceremonie, het poffen van de padie. Pas nadat de badháw ontvangen is mag de láwá gepoft worden. Tegenwoordig komen de dames, in vol ornaat gekleed in culturele klederdrachten, zoals de sári en de gharárá of ghaghrá-coli (een geborduurde Indiase lange jurk) met nog steeds op het hoofd een baskittá (een mandje). Hierin zitten tegenwoordig naast de zoetigheden en wat cadeaus (kledingstoffen) ook de láwá, ongepofte padie. Op een uitbundige wijze worden dan enkele typische badháw liederen gezongen en erop gedanst. Gegroepeerd komen de vrouwen dan de tent of de huiskamer binnen. In Nederland gebeurt dat bijna altijd in een gehuurde feestzaal. 

are, nanadiyá badháw leke áwe boláde more bhauji ke

nanadiyan badháw leke áwe boláde more bhauji ke

 

bhalá har bájá láye tamásá bhi láye

har bájá láye tamásá bhi láye

lái ke palki sajái ke boláde more bhauji ke

nanadiyá badháw le ke áwe bolá de more bhauji ke

 

bhalá har lahangá láye piyari bhi láye

har lahangá láye piyari bhi láye

coliyá liyáye majadhár boláde more bhauji ke

nanadiyan badháw leke áwe boláde more bhauji ke

 

mewá liyáye jalebi liyáye

mewá liyáye jalebi liyáye

rasgullá hai mithádár boláde apne bhauji ke

nanadiyá badháw leke áwe boláde more bhauji ke

 

nanadiyá nácata picakár boláde more bhauji ke

nanadiyan badhawá le ke áwe boláde more bhauji ke

nanadiyan badhawá le ke áwe boláde more bhauji ke

o, de nanad[16] is met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus

de nanads zijn met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus

ze zijn gekomen met muziek en vrolijkheid

muziek en vrolijkheid is ons deel

ze hebben zich ook goed opgemaakt, roep snel de schoonzus

de nanad is met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus

ze hebben rokken en gele stoffen meegebracht

ze hebben rokken en gele stoffen meegebracht

ze hebben ook een prachtige coli[17] gebracht, roep snel de schoonzus

de nanad is met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus

ze hebben gedroogde fruit en jalebi’s[18] gebracht

ze hebben gedroogde fruit en jalebi’s gebracht

de rasgullá[19] is erg lekker, roep snel de schoonzus

de nanad is met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus

de nanad danst uitbundig, roep snel de schoonzus

de nanands zijn met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus

de nanads zijn met de felicitatie gekomen, roep snel de schoonzus